Volume 5 Issue 1 (June 2025)
Original Articles Çocuk Gelişimi Programı Aile Eğitimi Dersinin Kazanımlarına Ulaşma Düzeyinin Değerlendirilmesi

Elvan Gökçen, Merve Gökçen

pp. 1 - 9

Abstract

Ailenin çocuklarının eğitimine katılımı, çocukların genel yaşam kalitesini artıran bir etmen olarak öne çıkar. Bu katılım, çocukların kendine güvenlerini artırır, akademik başarılarını güçlendirir ve aileleriyle sağlam bir bağ kurmalarına olanak tanır. Ailelerin çocuklarının eğitim sürecine aktif bir şekilde dahil olmaları, toplumda daha bilgili, kendine güvenen ve sosyal olarak uyumlu bireylerin yetişmesine katkı sağlar. Bu noktada geleceğin eğitimcilerinin aile eğitimi konusunda bilgi sahibi olmaları eğitim sisteminin daha verimli bir hale gelmesine katkı sağlayacaktır. Eğitimcilerin aile eğitimi konusundaki bilgi düzeylerinin arttırılması için çocuk gelişimi programlarında aile eğitimi dersi yer almaktadır. Söz konusu dersin müfredatta belirtilen amaçlarına ulaşabilmesi için öncelikli olarak bu dersi alan öğrencilerin ders konusundaki bilgi ve görüşlerinin incelenmesi gerekmektedir. Buna karşılık ülkemizde bu konuda yapılan araştırmaların sınırlı olduğu görülmüştür. Bu kapsamda yapılan bu çalışmada çocuk gelişimi programlarında öğrenim gören öğrencilerin görüşlerine göre aile eğitimi dersinin müfredatta belirtilen kazanımlara ulaşma düzeyinin öğrencilerin gözünden değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Harran Üniversitesi Çocuk Gelişimi Programında eğitimine devam eden 150 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde pilot çalışması araştırmacı tarafından yapılmış olan ve 16 sorudan meydana gelen ölçek kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analiz sürecinde Microsoft Excel programından yararlanılmıştır. Test kapsamında ölçülen dersin kazanımlarına ilişkin maddeler gruplandırılarak mutlak başarı yüzdesi hesaplanmıştır. Bu hesaplama yapılırken formül olarak “(her öğrenci için ilgili kazanımlardan alınan puan/ilgili kazanımlardan alınabilecek maksimum puan)*100” formülü kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda aile eğitimi konusundaki ölçeğin üç alt boyuttan meydana geldiği, bunun yanında ölçekten elde edilen bulgulara göre aile eğitimi dersinin aile eğitimi konusundaki kazanımları aktarmada yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulgularına dayanarak, aile eğitimi dersinin etkinliğini artırmak için daha geniş örneklem gruplarıyla araştırmalar yapılarak ve içerik, uygulamalı etkinlikler ve başarılı ulusal ve uluslararası programlarla güncellenmesi önerilebilir. Ayrıca, eğitimcilerin mesleki gelişimini destekleyen hizmet içi eğitimler düzenlenerek derslerin etkileşimli hale getirilmesi sağlanabilir.

Keywords: Çocuk gelişimi, üniversite öğrencileri, aile eğitimi.

Original Articles Z Kuşağı Odaklı Okul Yöneticisi Yeterlikleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Tuba Akpolat, Demet Zafer Güneş, Ebru Oğuz, Sultan Bilge Keskinkılıç Kara

pp. 10 - 22

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Z kuşağı öğretmenlerle çalışma sürecinde okul yöneticilerinin sahip olması gereken yeterlikleri belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Çalışmada nicel araştırma yöntemleri altında konumlanan ölçek geliştirme deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, kriter örnekleme yöntemiyle seçilen 285 Z kuşağı öğretmen oluşturmaktadır. Ölçek geliştirme süreci; madde havuzunun oluşturulması, uzman görüşlerinin alınması, pilot uygulama, geçerlik ve güvenirlik analizleri ile doğrulayıcı faktör analizi aşamalarını içerecek şekilde yürütülmüştür. Araştırma sonucunda, 41 madde ve iki boyuttan oluşan Z Kuşağı Odaklı Yönetici Yeterlikleri Ölçeği geliştirilmiştir. Ölçeğin boyutları, Liderlik ve Yöneticilik Becerileri ile Dijital ve Teknolojik Beceriler” olarak adlandırılmış ve iki boyutlu yapısı doğrulanmıştır. Elde edilen bulgular, ölçeğin yapı geçerliğine ve iç tutarlılığına sahip olduğunu göstermiştir. Geliştirilen ölçek, okul yöneticilerinin yeni kuşak öğretmenlerle çalışma becerilerini değerlendirmede kullanılabilecek özgün ve işlevsel bir araç sunmaktadır.

Keywords: Z Kuşağı, Okul Yöneticisi, Liderlik Becerileri, Dijital Beceriler

Original Articles Soğuk Savaş Süresince Vekâlet Savaşları

Tolga Öztürk

pp. 23 - 30

Abstract

Bu çalışma, Soğuk Savaş döneminde doğrudan savaşın nükleer caydırıcılık nedeniyle mümkün olmamasının ardından gelişen vekâlet savaşlarını stratejik, ideolojik ve politik açılardan incelemektedir. Kore Savaşı, Vietnam Savaşı ve Sovyetler Birliği’nin Afganistan müdahalesi gibi üç örnek olay üzerinden ilerleyen araştırma, süper güçlerin bölgesel çatışmaları nasıl küresel rekabetin bir aracı olarak kullandığını ortaya koymaktadır. Çalışmada nitel yöntem benimsenmiş, tarihsel araştırma modeli kapsamında akademik yayınlar ve ikincil kaynaklar incelenmiştir. Vekâlet savaşlarının yalnızca savaş alanlarında değil; propaganda, diplomasi ve kamuoyu düzeyinde de yürütüldüğü vurgulanmış, bu savaşların Soğuk Savaş’ın şekillenmesindeki merkezi rolü analiz edilmiştir.

Keywords: Soğuk Savaş, Vekâlet Savaşları, Nükleer Caydırıcılık, ABD-SSCB Rekabeti

Original Articles Turistik Seyahatler Bireylere Yarar mı Sağlar? Zarar mı Verir? Turizmin Psikolojik ve Fizyolojik Etkileri Üzerine Bir Araştırma

Zennübe Işık, Mehmet Fatih Işık, Büşra Anmak

pp. 31 - 42

Abstract

Günümüzde bireylerin yaşam tarzları farklılaştıkça, boş zamanlarını değerlendirme biçimleri de değişmektedir. Bu kapsamda turistik seyahatler, sadece bir eğlence ya da dinlenme aracı olmanın yanı sıra bireylerin psikolojik ve fizyolojik açıdan sağlığına katkı sağlayan bir deneyim haline gelmektedir. Fakat turistik seyahatlerin bireyler üzerinde ne tür etkiler yarattığı sorusu henüz kesin bir sonuca ulaşamamıştır. Bazı çalışmalar, turistik seyahatlerin bireyler üzerinde bıraktığı psikolojik etkilerinin iyi yönde olduğunu göstermeye çalışırken, bazı çalışmalar turistik seyahatlerin bireyler üzerinde bıraktığı fizyolojik etkilerinin olumsuz sonuçlar doğurduğunu açıklamaktadır. Bu çalışma, bir bireyin gittiği turistik destinasyonda gezi esnasında veya sonrasında üzerinde bıraktığı olumlu veya olumsuz etkilere vurgu yaparak psikolojik ve fizyolojik etkilerini bilimsel kaynaklar vasıtasıyla bulmayı amaçlamaktadır. Literatür incelemesinde yer alan çalışmalar analiz edilerek, seyahatin bireylerin ruh halleri, sosyal ilişkileri, fiziksel sağlığı ve genel yaşam kalitesi üzerindeki etkileri ele almıştır. Elde edilen bulgular, turistik seyahatlerin bireyler üzerinde yüksek oranda olumlu etkiler bıraktığını, bireylerin psikolojik olarak rahatladıklarını, fizyolojik olarak yenilenmiş hissettiklerini belirtmektedir. Fakat turistik seyahat süreci içerisinde karşılaşılan stres, yorgunluk ve ekonomik zorlukların bazı bireyler için olumsuz sonuçlar meydana getirebileceğini de göstermektedir.

Keywords: Turistik seyahat, turistik destinasyon, psikolojik etki, fizyolojik etki.

Original Articles Retro Pazarlama Eğilimlerinin Hedonik ve Anlık Satın Alma Davranışlarına Etkisi: Hazır Giyim Sektörü Tüketicileri Üzerine Ampirik Bir Çalışma

Dilek Arşit, Baran Arslan

pp. 43 - 57

Abstract

Bu kullanma amacını hazır giyim sektörü özelinde retro pazarlama faaliyetlerinin tüketicilerin geniş ve hedonik satın alma dağılımı üzerindeki etkisinin incelenmesi ve bu iki değişken arasındaki mesafeyi ortaya çıkarmak alan yazına katkı sunmaktır. Araştırmaya gönüllülük esasına dayalı olarak Şanlıurfa İlinde ikamet eden 395 yüze yüze/çevrimiçi anket yolu ile katılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizinde kaydedilen çarpıklık ve basıklık değerlerinin incelenmiş ve normal dağılıma uygun olduğu tespit edilmiştir. Ölçeklerin güvenilirliği Cronbach Alpha ile değerlendirilmiş ve retro pazarlama kayıtları ile hedonik satın alma davranışlarını ölçen performansın yüksek seviyede olduğu ancak ortalama satın alma davranışlarını ölçen performansın kabul edilebilir piyasaya sürüleceğine sahip olduğu tespit edilmiştir. Retro pazarlama durumunun hedonik ve canlılık satın alma durumunun üzerindeki şekil belirlemeye yönelik regresyon analizi yapılmış, üç değişken arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik olarak ise pearson gelişim analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda hazır giyim sektörleri için retro pazarlama özellikleri ile anlık ve hedonik satın alma işlemi alma arasında anlamlı bir durumun mevcut olduğu görülmektedir. Çalışmanın hem literatüre katkı sunacağı hem de retro pazarlama faaliyetlerinin ortaya çıkması olmayan satın alma sürecine etkisine yönelik yapılacak diğer çalışmalara bakış açısı da bir rehber olacak.

Keywords: Retro Pazarlama, Hedonik Satın Alma Davranışı, Anlık Satın Alma Davranışı.

Original Articles GeoAI Destekli Turizm: Çıkarımlar

Abdullah Ülkü, Nilay Lobut

pp. 58 - 77

Abstract

Bu çalışma, Coğrafi Yapay Zekâ (GeoAI) teknolojilerinin turizm sektöründeki çok boyutlu uygulama alanlarını sistematik biçimde incelemeyi amaçlamaktadır. Dijitalleşme ile birlikte mekânsal verilerin artışı, klasik analiz yöntemlerinin yetersiz kalmasına neden olmuş; bu durum, mekânsal verilerin anlamlandırılmasında GeoAI tabanlı yaklaşımların önemini artırmıştır. Bu bağlamda, çalışma PRISMA protokolüne dayalı yarı-sistematik bir literatür taraması yöntemiyle yürütülmüş ve 2015–2024 yılları arasında yayımlanan 60 akademik yayın tematik analiz yoluyla değerlendirilmiştir. Analizler sonucunda, GeoAI’nin turizm alanındaki katkıları on iki tematik başlık altında sınıflandırılmıştır: artırılmış gerçeklik ve akıllı haritalar, sosyal medya analitiği, kişiselleştirilmiş rota planlaması, ziyaretçi yoğunluk haritaları, dinamik yönlendirme sistemleri, sürdürülebilirlik, afet yönetimi, genetik algoritmalar, zaman-maliyet-tercih modelleri, tarım ve kültürel miras, film turizmi ve ekonomik etkiler. Elde edilen bulgular, GeoAI’nin yalnızca bireysel kullanıcı deneyimini geliştirmekle kalmadığını; aynı zamanda destinasyon yönetimi, sürdürülebilirlik, kriz müdahalesi ve veri temelli karar alma süreçlerine stratejik katkılar sunduğunu ortaya koymaktadır. Bu kapsamda çalışma, GeoAI’nin turizm sektörüyle bütünleşmesine yönelik kavramsal ve uygulamalı bir çerçeve sunmaktadır.

Keywords: GeoAI, Turizm, Coğrafi Bilgi Sistemleri

Original Articles Gastronomi Temelli Seyahatlerde Tercih Faktörleri Üzerine Kavramsal Bir İnceleme

Mehmet Beyazgül

pp. 78 - 85

Abstract

Amaç: Bu çalışma, gastronomi turizminin turistlerin destinasyon tercihlerindeki rolünü kavramsal düzeyde incelemeyi amaçlamaktadır.

Önerilen Kavramsal Yaklaşım: Literatür temelli bu çalışmada; yerel mutfak unsurları, Michelin Rehberi gibi uluslararası prestij sistemleri, gastronomi festivalleri ve sosyal medya etkileşimleri temelinde turist tercihlerine etki eden gastronomik faktörler sınıflandırılmıştır. Gastronomi, seyahat motivasyonlarının belirlenmesinde kültürel bir deneyim olarak ele alınmakta ve destinasyonların farklılaşmasında önemli bir rekabet unsuru olarak değerlendirilmektedir.
Etkiler: Bulgulara göre, gastronomi turizmi yalnızca ekonomik bir değer yaratmamakta, aynı zamanda kültürel sürdürülebilirliği desteklemekte, yerel üreticileri teşvik etmekte ve destinasyonların uluslararası görünürlüğünü artırmaktadır. Ayrıca sosyal medya ve dijital platformlar, gastronomik deneyimlerin yaygınlaşmasında belirleyici rol oynamaktadır. Çalışma, gastronomi turizminin destinasyon markalaşmasındaki stratejik önemine dikkat çekerek, gelecekteki politikalar için temel oluşturmayı hedeflemektedir.

Keywords: Gastronomi turizmi, turist tercihleri, Michelin Rehberi, festivaller, sosyal medya.

Original Articles Türkiye ve Güney Avrupa Ülkelerindeki Hostellerin Karşılaştırmalı Analizi

Çiğdem Özkan, Neslihan Kan Sönmez

pp. 86 - 91

Abstract

Hosteller, dünya çapında gençlik turizminin büyümesiyle ilişkilendirilen düşük maliyetli bir endüstri segmentidir. Avrupa, Amerika ve dünyanın diğer ülkelerindeki popüler turistik destinasyonlarda hostellerin sıklıkla bulunduğunu söylemek mümkündür. Hosteller paylaşımlı bir odada birkaç yatak veya ranza bulunan, paylaşımlı banyo, çamaşırhane ve mutfak bulunan odalardan oluşan, öğrenci yurtlarıyla büyük ölçüde benzerlik gösteren ekonomik konaklama türüdür. Hostellerde çoğunlukla düşük seyahat bütçeleri ve daha esnek seyahat planları olan genç, bağımsız uluslararası turistler, kendi yaşlarındaki insanlarla sosyalleşmeyi amaçlar. Küresel ölçekte bir çok şehirde yaygın olarak faaliyet gösteren hostellerin Türkiye'de sınırlı sayıda olması, bu konaklama türüne ilişkin arzın ve sektörel gelişimin incelenmesini gerekli kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Akdeniz havzasında yer alan ülkelerdeki hostel sayılarını Türkiye'deki hostel sayısıyla karşılaştırarak bir durum analizi yapmaktır. Mevcut veriler Fransa'da 330, İtalya'da 449, İngiltere'de 270, İspanya'da 1395, Avusturya'da 135 ve Türkiye'de 112 hostelin faaliyet gösterdiğini ortaya koymaktadır. Türkiye'de hosteller için yasal bir sınıflandırma bulunmamakla birlikte, uluslararası rezervasyon platformlarında (örneğin, Booking.com, TripAdvisor) resmi statüsü hostel veya yurt olan işletmeler kendilerini hostel adı altında tanımlamaktadır. Bu doğrultuda Türkiye'de hostellerin standartlaşmamış bir yapı arz ettiğini söylemek mümkündür.

Keywords: Hostel, karşılaştırmalı turizm analizi, Türkiye